Kanga e Kapidan Markut
Ernest Koliqi
Kanga e Kapidan Markut
Lum për Ty qi na fale, o Zot i lumi!
se natë asht ba dh’askend nuk po e merr gjumi:
as shqipen ke foleja per nën maje,
as jehonën e shqet’ qi dridhet n’vaje,
as gjetht e ahit n’pyll ku prehet era,
as gurrën qi s’kndon ma si nder net tjera,
as nder kulla të vndueme maje currash
ku zdri in unat rrudha t’vranta burrash,
fytyra t’zbeta grash me sy të rimun
ke djepat ku vjen fisi t’u pertrimun.
Mbi djepa qi pertrijn nder mote fisin
nanat me lot nji emen përshperisin.
Vrik prej maleve derdhet kah jallija
nji kumt i zi dhe preket n’palc Shqipnija,
e veton qielli me ndeshtrasha t’zeza,
ngrehen n’prigjim dhe t’deknit nder vorreza
kah paq nuk po e kanë eshtnat n’nat’ vorrit,
hapet prej Veleçikut n’cep t’Tomorrit,
kthen prej Tomorrit n’cep t’Veleçikut
ai kumt e loti rrjedh idhun çerpikut
tue pikllue njajzi dashamir e shemër:
Nanës Shqipni nji pikë i ra mu n’zemër!
Thot’ kumti se rraz malit buz’ nji prronit
dekun u rrzue Kapidan Marku i Gjonit.
Si u ngjau dikur fatosave t’Omerit
mbi mbejtin shfryen anmiqt pezmin e vnerit
neper qytet ku lshon hije Rozafati
n’pluhun t’udhve tu’ e ngref’ rreshqan për s’gjati.
Vrret e gazmohet turma me keçana
lum se po shfren per s’dekni n’Kapedana,
por pa pritmas men brima edhe pran zhurma
e pihet shtang para kufomes turma
kah vizlon mbi ball t’t’deknit nji dell drite,
shej jetik n’Kapidana prej Mirdite.
E i duket, prisi i rrzuem, çudis anmike
i madh si div plot hijeshi fisnike.
Vajton granija e po ban gjam burrnimi
po e ama zemrën ndryn n’nji dry heshtimi,
pik loti ajo nuk derdh qi mbet shkret votra
edhe vajin ndalon n’vllazën e n’motra:
- S’e qajm na Markun, le t’a qaj Shqipnija,
pse rrezja e fundme ai kje qi lshoi lirija
Kapidanat robnin veç druen per s’gjalli,
lumnojn kur desin t’lir me ’i plumb ke balli,
lumnojn kur fiken porsi yjt e dritës
n’lamin e nderit kah i prijn Mirditës,
nji grusht Mirdit’ qi don t’i kndohet kanga
se zbret në vorr për mos m’u lidh’ me pranga.
U mbyllen kishat neper viset t’ona
e n’qiell per mort ma nuk vajton kumbona,
veç dridhet neper lugina jehu i malit:
- Heu, ti Shqipni, ku rritej pika e djalit,
ku sot mjerohen nipat e Kastrijotit,
mos u deshpro se shpesh n’vallen e motit
u ngushtove e dermishe e u perlinde,
si nji myster gjallsije botën binde,
se prap ke djelm si Marku i Kapidanit
qi dishmojn me gjak t’vet t’u rzue shulanit
se ndoshta t’vegjel jemi e desim unit
por duem lirin e nderin e Kanunit.
Bri votrave n’Mirditën thepa thepa
shka pershperisin nanat permbi djepa?
Fjalën e fundit qi me za t’thekun
la Kapidani para se me dekun:
- Ju shtegtar’, kushdo qofshi, qi kerkoni
rrugat e botës, Plakut t’em m’i thoni,
per n’m’a takofshi kund nder dhena t’hueja:
Vul’ gjaku u vuna porosive t’ueja:
dathë ase mbathë e ngran’ pa ngranë un ngjitas
t’mirën e t’keqen dava me Mirditas,
vuejta me ta, dhe vdiqa kur erdh dita
e Derën e Kanunit s’ta korita.
Heshtet atdheu kaplue nën tmerr e droje.
Por nesër prap lahuta do t’tinglloje,
ke mrizet e lejthive hije - leta
prap do t’vijoj’ bariu jonet e veta,
vashave t’ona do t’i hiqet futa,
lirisht kah qielli do t’naltohet luta:
- Lum për Ty, Zot i lum, qi na dhae jetën,
neper Ty mjerime e gzime vijnë e tretën:
ban Ti qi gjaku i derdhun, sot e prore
flamurin t’on’ t’a kuqi n’ngjyr’ gazmore
dhe neper troje t’lira t’ksaj Shqipnije
nji popull i vllaznuem t’i struket n’hije.
Ernest Koliqi
Kanga e Kapidan Markut
Lum për Ty qi na fale, o Zot i lumi!
se natë asht ba dh’askend nuk po e merr gjumi:
as shqipen ke foleja per nën maje,
as jehonën e shqet’ qi dridhet n’vaje,
as gjetht e ahit n’pyll ku prehet era,
as gurrën qi s’kndon ma si nder net tjera,
as nder kulla të vndueme maje currash
ku zdri in unat rrudha t’vranta burrash,
fytyra t’zbeta grash me sy të rimun
ke djepat ku vjen fisi t’u pertrimun.
Mbi djepa qi pertrijn nder mote fisin
nanat me lot nji emen përshperisin.
Vrik prej maleve derdhet kah jallija
nji kumt i zi dhe preket n’palc Shqipnija,
e veton qielli me ndeshtrasha t’zeza,
ngrehen n’prigjim dhe t’deknit nder vorreza
kah paq nuk po e kanë eshtnat n’nat’ vorrit,
hapet prej Veleçikut n’cep t’Tomorrit,
kthen prej Tomorrit n’cep t’Veleçikut
ai kumt e loti rrjedh idhun çerpikut
tue pikllue njajzi dashamir e shemër:
Nanës Shqipni nji pikë i ra mu n’zemër!
Thot’ kumti se rraz malit buz’ nji prronit
dekun u rrzue Kapidan Marku i Gjonit.
Si u ngjau dikur fatosave t’Omerit
mbi mbejtin shfryen anmiqt pezmin e vnerit
neper qytet ku lshon hije Rozafati
n’pluhun t’udhve tu’ e ngref’ rreshqan për s’gjati.
Vrret e gazmohet turma me keçana
lum se po shfren per s’dekni n’Kapedana,
por pa pritmas men brima edhe pran zhurma
e pihet shtang para kufomes turma
kah vizlon mbi ball t’t’deknit nji dell drite,
shej jetik n’Kapidana prej Mirdite.
E i duket, prisi i rrzuem, çudis anmike
i madh si div plot hijeshi fisnike.
Vajton granija e po ban gjam burrnimi
po e ama zemrën ndryn n’nji dry heshtimi,
pik loti ajo nuk derdh qi mbet shkret votra
edhe vajin ndalon n’vllazën e n’motra:
- S’e qajm na Markun, le t’a qaj Shqipnija,
pse rrezja e fundme ai kje qi lshoi lirija
Kapidanat robnin veç druen per s’gjalli,
lumnojn kur desin t’lir me ’i plumb ke balli,
lumnojn kur fiken porsi yjt e dritës
n’lamin e nderit kah i prijn Mirditës,
nji grusht Mirdit’ qi don t’i kndohet kanga
se zbret në vorr për mos m’u lidh’ me pranga.
U mbyllen kishat neper viset t’ona
e n’qiell per mort ma nuk vajton kumbona,
veç dridhet neper lugina jehu i malit:
- Heu, ti Shqipni, ku rritej pika e djalit,
ku sot mjerohen nipat e Kastrijotit,
mos u deshpro se shpesh n’vallen e motit
u ngushtove e dermishe e u perlinde,
si nji myster gjallsije botën binde,
se prap ke djelm si Marku i Kapidanit
qi dishmojn me gjak t’vet t’u rzue shulanit
se ndoshta t’vegjel jemi e desim unit
por duem lirin e nderin e Kanunit.
Bri votrave n’Mirditën thepa thepa
shka pershperisin nanat permbi djepa?
Fjalën e fundit qi me za t’thekun
la Kapidani para se me dekun:
- Ju shtegtar’, kushdo qofshi, qi kerkoni
rrugat e botës, Plakut t’em m’i thoni,
per n’m’a takofshi kund nder dhena t’hueja:
Vul’ gjaku u vuna porosive t’ueja:
dathë ase mbathë e ngran’ pa ngranë un ngjitas
t’mirën e t’keqen dava me Mirditas,
vuejta me ta, dhe vdiqa kur erdh dita
e Derën e Kanunit s’ta korita.
Heshtet atdheu kaplue nën tmerr e droje.
Por nesër prap lahuta do t’tinglloje,
ke mrizet e lejthive hije - leta
prap do t’vijoj’ bariu jonet e veta,
vashave t’ona do t’i hiqet futa,
lirisht kah qielli do t’naltohet luta:
- Lum për Ty, Zot i lum, qi na dhae jetën,
neper Ty mjerime e gzime vijnë e tretën:
ban Ti qi gjaku i derdhun, sot e prore
flamurin t’on’ t’a kuqi n’ngjyr’ gazmore
dhe neper troje t’lira t’ksaj Shqipnije
nji popull i vllaznuem t’i struket n’hije.