Përseri tregime
Miku im nuk asht kthye prej fushëbeteje zotni. Kërkoj leje mej ra mas.
Nuk ta pranoj kërkesën, përgjigjet eprori. Nuk dua ta rrezikoj edhe jetën tande për nji njeri që për momentin mundet me qenë edhe i vdekun.
Megjithate, ushtari shkoi e mbas nji ore, kthehet mbrapa i plagosun për vdekje tuj mbajtë mbi krihë trupin e vdekun t'mikut tij.
Eprori ishte i zemruem. T'pata thanë se ai ishte i vdekun. Tash u humba te dyve. M'trego, a ishte e vlefshme me shkue atje për kufomë.
Tuj dhanë shpirt ushtari u përgjigj. Oh, si jo o zotni. N'momentin kur mrrina te ai. Ishte ende gjallë. E m'thotë: Zhak, e disha se ke me ardhë.
Tuj pritë n'radhë mujti me pa se çka po u ndodhte personave që ishin para tij
Jezusi e thrret njenin ej thotë: Asht e shkrueme: Kam qenë i uritun e ti m'ke dhanë me ngranë. Eja n'mbretninë e Atit Tim.
Kam pas etje e ti m'ke dhanë me pi. I thotë tjetrit. Eja edhe ti n'mbretninë e Atit Tim.
Vjen nji tetëvjeçar dhe Jezusi i thotë: Kur askush s'pranonte me lujtë me mue vetëm ti m'ke thirrë me lujtë së bashku. Eja edhe ti n'mbretninë e Atit Tim.
Vjen nji voglushe dhjetëvjeçare dhe Jezusi i thotë: Atëherë kur t'gjithë m'përçmonin. Vetëm ti m'ke mbrojtë. Eja edhe ti n'mbretninë e Atit Tim.
Tuj ndëgjue t'gjitha kto, irlandezi filloi me pyet ndërgjegjën e vet.
Askujtë s'i kam dhanë as me hangër as me pi, as s'e kam vizitue t'smurin e as s'e kam mbrojtë t'dobtin. E si do ti dal para Jezusit.
Kur erdhi edhe ai n'rend. Jezusi i ngriti sytë tuj e shikjue me butsi ej tha: Mos ke frikë se edhe ti ke ba vepra t'mira.
Atëherë kur kam qenë i mërzitun ej dëshpruem. Ti ke ardhë e m'ke tregue hoka dhe tuj m'ba me qeshë, m'ke dhanë forcë e zemër. Eja edhe ti n'mbretnin e Atit Tim.
Irlandezi u hodh përpjetë prej gzimit dhe me t'vërtetë ju kujtue se ai shpesh herë u ka tregue hoka të tjerve ej ka ba me qeshë. Pa e fye askend e pa e përdorë asnji fjalë t'ndytë.
I lumtun u zgjue prej gjumit tuj marrë n'at moment nji vendim t'madh: Me hokat e mia, çdo ditë kam me e gzue Jezusin në njeriun e vuajtun.
Vjen nji ipeshkëv tek papa Gjoni XXIII, tuj u ankue se prej se asht ba ipeshkëv nuk asht tuj mujtë me fjetë i qetë.
Shërbimi asht me aç përgjegjsi t'madhe sa që shpesh herë nuk muj me vue gjumë n'sy. Kurse papa Gjoni XXIII me nji butsi i tha:
E di ti se edhe mue n'ditët e para të papnisë m'ka ndodhë e njejta gja. Mandej shof engjullin tim t'rojës dhe m'përshpëriti:
Gjoni, mos tu shkojë mendja se jeni aç i madh. Dhe prej atëherit flej i qetë.
Mbretin në shtratin e vdekjes vjen me e vizitue budalla i oborrit mbretnor i cili gjithmonë mbante me vete nji shkop. Shkopin që dikur ia kishte dhanë vet mbreti. Mbreti i kishte thanë që at shkop t'ia jipte ndokujtë kush do ishte ma budallë se ai, por mbasi nuk kishte gjetë të tillë, shkopi i kishte mbetë atij dhe gjikund e merrte me vete.
Si jeni o mbreti im? -e pyeti budalla i oborrit mbretnor.
Ah, çka me t'thanë. Nuk ndihem mirë.
Po si ndiheni o mbret? Keq.
Do t'shkoj në nji vend të huaj dhe, dije se, s'do t'kthehem ma kurrë.
Budalla i oborrit vazhdon: Ae ke ditë se do t'udhtosh atje?
E kam ditë se do t'mvijë koha edhe për at udhtim. U përgjegj mbreti.
E po, kur e ke ditë, atëherë, sigurisht i ke ba t'gjitha përpjekjet që edhe atje vehtës t'ia ndërtosh noj shtëpi.
Shife, shife budallën, tha mbreti, vërtetë s'kam mendue për at punë.
Atëherë budalla i oborrit mbretnor ia dhuroi shkopin tuj thanë:
Mbreti im, mendoj se ky shkop u takon juve. Ju jeni edhe ma budallë se unë.
Sa asht i randë floku i borës? Pyeti zogu pllumbin e egër.
Ma pak i randë se asgja. Ishte përgjigja.
N'rastin konkret, duhet tu kallxoj nji tregim të bukur. Tha zogu.
Rrisha i ulun n'degën e pishës, shumë afër trupit saj, kur filloi me ra borë.
Jo, nuk ishte rrëbesh, as stuhi, jo. Ishte sikur në andërr.
Pa kurrfar veri e ere. Pa kurrfar shtypje e force.
Mbasi s'kisha kurrfar pune ma t'mençme, fillova mej numrue flokët e borës të cilat mblidheshin në degën e në halorët e degës mbi të cilën isha ulë.Numrimi tyne erdhi i saktë 3, 741. 952. Dhe kur e 3, 741. 953-ta ra mbi degë, ashtu si tha ti, ma e lehtë se asgja, dega u thye.
E mbaroi tregimin zogu dhe fluturoi.
Tuj shitë gjithfar lloj malli vetëm për me mbetë gjallë, nji sufi i moçëm linte përshtypjen e nji njeriu të sipërçmendun sepse njerzit shpesh herë i paguanin edhe me moneta t'rreme ose i thonin se, veç e kemi pague mallin edhepse s'ishte fare e vërtetë, por ai gjithmonë u besonte njerzve në fjalët që i thonin.
Kur i erdhi koha e dekës, çoi sytë kah qilla e tha: O Ati im, sa shumë moneta t'rreme kam pranue prej njerzve dhe asnjiherë s'i kam gjykue për at punë; dëshiroja t'mendoj se s'dijnë çka janë tuj ba.
Edhe unë jam nji monetë e pa vlerë prandaj të lutem mos m'gjyko.
Atëherë u ndi nji za: Si asht e mundun me gjykue ate që s'ka gjykue askend.
Lehtë asht me gjetë njeri që punon me dashni, por asht randë me gjetë njeri që mendon me dashni.(Anthony de Mello)
Italiani thrret n'vizitë mikun e tij prej Indie dhe bashkë me te dalin e po vështronin rrugët e qytetit dhe derisa po shetitnin, indiani tha: E ndëgjoj zanin e gjinkallës!
E pa mundshme që n'mes gjithë ksaj tollovie njerzish e zhurme makinash ti mund ta ndijsh gjinkallën, i thotë italiani.
Përkulet indiani dhe shpupurit në nji prozhme dhe i tregon italianit gjinkallën. Si asht e mundun? Pyet italiani.
N'vend t'përgjigjes, indiani i kërkon nji monetë metalike dhe e hjedhë n'pllakat e trotuarit. Fishkëllima e metalikut bani të ndalen shumë kalimtarë e t'kthejnë kryet n'drejtim kah vinte zani i monetës metalike.
Ate që je msue me e ndi, e ndinë në çdo vend pa marrë parasyshë zhurmën. E shef pra, tha indiani, edhepse ishte zhurma e madhe, njerzit e ndëgjuen zanin e monetës, por jo edhe zanin e gjinkallës.
Ky tregim shkon larg, diku n'Kinë apo Indi. Baheshin pregatitjet për dasëm, por i zoti shpisë ishte i vorfun. Megjithate kishte dëshirë mej grishë t'gjithë miqtë e mos me e harrue askend për at ditë t'madhe.
I lindi idea që çdo i grishun, të ndihmonte me dhuratën e tij për at gzim të madh.
Në fletëgrishje kishte sqarue edhe situatën e tij të randë tuj lutë që kur t'vijnë n'dasëm s'pakut të sjellin nga nji shishe venë.
Tek dera hymjes, vendosi nji fuçi në të cilën sejcili do ta derdhte shishën e vet të venës. Dhe kjo do t'ishte ajo ndihmesa për at mbaramje të madhe festive.
Salloni dasmës u mbush përplot.
Shërbyesit marrin at fuçi vene dhe e sjellin pranë mysafirëve dhe kur filluen mej mbushë gotat me at venën që ndodhei n'fuçi e mej thanë fjaltë e urimeve.
Kur çka me pa. N'sejcilën gotë kishte vetëm uji. Krejtsisht uji i tejdukshëm.
Gjaku u humbi dhe mbetën të shtangun prej habisë.
Si ishte e mundun që askush n'gotat e veta s'kishte asnji pikë venë.
T'gjithë i mbuloi turpi. Të gjithve u dukë e qartë se si kishin mendue krejtsisht njejtë. Se n'at fuqi të madhe nuk do t'dallohei nji shishe uji që do ta hidhte ai.
T'gjithë kishin pas dëshirë të festonin n'kurrizin e tjerve.
Sa e zezë asht zemra e sa e vorfun asht mendja e njeriut.
Vetëm për nji shishe venë, ia morën ftyrën vehtës dhe ia prishën dasmën t'zotit shpisë.
Miku im nuk asht kthye prej fushëbeteje zotni. Kërkoj leje mej ra mas.
Nuk ta pranoj kërkesën, përgjigjet eprori. Nuk dua ta rrezikoj edhe jetën tande për nji njeri që për momentin mundet me qenë edhe i vdekun.
Megjithate, ushtari shkoi e mbas nji ore, kthehet mbrapa i plagosun për vdekje tuj mbajtë mbi krihë trupin e vdekun t'mikut tij.
Eprori ishte i zemruem. T'pata thanë se ai ishte i vdekun. Tash u humba te dyve. M'trego, a ishte e vlefshme me shkue atje për kufomë.
Tuj dhanë shpirt ushtari u përgjigj. Oh, si jo o zotni. N'momentin kur mrrina te ai. Ishte ende gjallë. E m'thotë: Zhak, e disha se ke me ardhë.
- - Thuani se njeriu n'përgjithsi ka ba diçka t'madhe n'qoftë se ka derdhë nji tenxhere me uji n'det? Pyeti i moçmi ate që ishte n'krye t'vendit n'dhomën e miqve.
- - Vërtetë duhet t'dini me e shikjue botën, pëshpëriti i moçmi.
- - Deti për të cilin flitni ju, a mos asht njerzimi?
- - Po pra, ia ktheu përgjigjen i moçmi.
- - Nji tenxhere me uji për t'gjithë njerzimin asht shumë pak, por për njeriun e etshëm noj herë jo vetëm mjafton, por asht edhe vendimtare. Prandaj, ka shumë njerzë që nuk e kuptojnë se sa fatet e njerzve ishin zbukurue me buzçeshje n'vend dhimbjeve në qoftë se ata n'kohën e duhun e dhurojnë buzqeshjen e hallet i fusin n'texheren e vogël ej derdhin n'detin e madh.
Tuj pritë n'radhë mujti me pa se çka po u ndodhte personave që ishin para tij
Jezusi e thrret njenin ej thotë: Asht e shkrueme: Kam qenë i uritun e ti m'ke dhanë me ngranë. Eja n'mbretninë e Atit Tim.
Kam pas etje e ti m'ke dhanë me pi. I thotë tjetrit. Eja edhe ti n'mbretninë e Atit Tim.
Vjen nji tetëvjeçar dhe Jezusi i thotë: Kur askush s'pranonte me lujtë me mue vetëm ti m'ke thirrë me lujtë së bashku. Eja edhe ti n'mbretninë e Atit Tim.
Vjen nji voglushe dhjetëvjeçare dhe Jezusi i thotë: Atëherë kur t'gjithë m'përçmonin. Vetëm ti m'ke mbrojtë. Eja edhe ti n'mbretninë e Atit Tim.
Tuj ndëgjue t'gjitha kto, irlandezi filloi me pyet ndërgjegjën e vet.
Askujtë s'i kam dhanë as me hangër as me pi, as s'e kam vizitue t'smurin e as s'e kam mbrojtë t'dobtin. E si do ti dal para Jezusit.
Kur erdhi edhe ai n'rend. Jezusi i ngriti sytë tuj e shikjue me butsi ej tha: Mos ke frikë se edhe ti ke ba vepra t'mira.
Atëherë kur kam qenë i mërzitun ej dëshpruem. Ti ke ardhë e m'ke tregue hoka dhe tuj m'ba me qeshë, m'ke dhanë forcë e zemër. Eja edhe ti n'mbretnin e Atit Tim.
Irlandezi u hodh përpjetë prej gzimit dhe me t'vërtetë ju kujtue se ai shpesh herë u ka tregue hoka të tjerve ej ka ba me qeshë. Pa e fye askend e pa e përdorë asnji fjalë t'ndytë.
I lumtun u zgjue prej gjumit tuj marrë n'at moment nji vendim t'madh: Me hokat e mia, çdo ditë kam me e gzue Jezusin në njeriun e vuajtun.
Vjen nji ipeshkëv tek papa Gjoni XXIII, tuj u ankue se prej se asht ba ipeshkëv nuk asht tuj mujtë me fjetë i qetë.
Shërbimi asht me aç përgjegjsi t'madhe sa që shpesh herë nuk muj me vue gjumë n'sy. Kurse papa Gjoni XXIII me nji butsi i tha:
E di ti se edhe mue n'ditët e para të papnisë m'ka ndodhë e njejta gja. Mandej shof engjullin tim t'rojës dhe m'përshpëriti:
Gjoni, mos tu shkojë mendja se jeni aç i madh. Dhe prej atëherit flej i qetë.
Mbretin në shtratin e vdekjes vjen me e vizitue budalla i oborrit mbretnor i cili gjithmonë mbante me vete nji shkop. Shkopin që dikur ia kishte dhanë vet mbreti. Mbreti i kishte thanë që at shkop t'ia jipte ndokujtë kush do ishte ma budallë se ai, por mbasi nuk kishte gjetë të tillë, shkopi i kishte mbetë atij dhe gjikund e merrte me vete.
Si jeni o mbreti im? -e pyeti budalla i oborrit mbretnor.
Ah, çka me t'thanë. Nuk ndihem mirë.
Po si ndiheni o mbret? Keq.
Do t'shkoj në nji vend të huaj dhe, dije se, s'do t'kthehem ma kurrë.
Budalla i oborrit vazhdon: Ae ke ditë se do t'udhtosh atje?
E kam ditë se do t'mvijë koha edhe për at udhtim. U përgjegj mbreti.
E po, kur e ke ditë, atëherë, sigurisht i ke ba t'gjitha përpjekjet që edhe atje vehtës t'ia ndërtosh noj shtëpi.
Shife, shife budallën, tha mbreti, vërtetë s'kam mendue për at punë.
Atëherë budalla i oborrit mbretnor ia dhuroi shkopin tuj thanë:
Mbreti im, mendoj se ky shkop u takon juve. Ju jeni edhe ma budallë se unë.
Sa asht i randë floku i borës? Pyeti zogu pllumbin e egër.
Ma pak i randë se asgja. Ishte përgjigja.
N'rastin konkret, duhet tu kallxoj nji tregim të bukur. Tha zogu.
Rrisha i ulun n'degën e pishës, shumë afër trupit saj, kur filloi me ra borë.
Jo, nuk ishte rrëbesh, as stuhi, jo. Ishte sikur në andërr.
Pa kurrfar veri e ere. Pa kurrfar shtypje e force.
Mbasi s'kisha kurrfar pune ma t'mençme, fillova mej numrue flokët e borës të cilat mblidheshin në degën e në halorët e degës mbi të cilën isha ulë.Numrimi tyne erdhi i saktë 3, 741. 952. Dhe kur e 3, 741. 953-ta ra mbi degë, ashtu si tha ti, ma e lehtë se asgja, dega u thye.
E mbaroi tregimin zogu dhe fluturoi.
Tuj shitë gjithfar lloj malli vetëm për me mbetë gjallë, nji sufi i moçëm linte përshtypjen e nji njeriu të sipërçmendun sepse njerzit shpesh herë i paguanin edhe me moneta t'rreme ose i thonin se, veç e kemi pague mallin edhepse s'ishte fare e vërtetë, por ai gjithmonë u besonte njerzve në fjalët që i thonin.
Kur i erdhi koha e dekës, çoi sytë kah qilla e tha: O Ati im, sa shumë moneta t'rreme kam pranue prej njerzve dhe asnjiherë s'i kam gjykue për at punë; dëshiroja t'mendoj se s'dijnë çka janë tuj ba.
Edhe unë jam nji monetë e pa vlerë prandaj të lutem mos m'gjyko.
Atëherë u ndi nji za: Si asht e mundun me gjykue ate që s'ka gjykue askend.
Lehtë asht me gjetë njeri që punon me dashni, por asht randë me gjetë njeri që mendon me dashni.(Anthony de Mello)
Italiani thrret n'vizitë mikun e tij prej Indie dhe bashkë me te dalin e po vështronin rrugët e qytetit dhe derisa po shetitnin, indiani tha: E ndëgjoj zanin e gjinkallës!
E pa mundshme që n'mes gjithë ksaj tollovie njerzish e zhurme makinash ti mund ta ndijsh gjinkallën, i thotë italiani.
Përkulet indiani dhe shpupurit në nji prozhme dhe i tregon italianit gjinkallën. Si asht e mundun? Pyet italiani.
N'vend t'përgjigjes, indiani i kërkon nji monetë metalike dhe e hjedhë n'pllakat e trotuarit. Fishkëllima e metalikut bani të ndalen shumë kalimtarë e t'kthejnë kryet n'drejtim kah vinte zani i monetës metalike.
Ate që je msue me e ndi, e ndinë në çdo vend pa marrë parasyshë zhurmën. E shef pra, tha indiani, edhepse ishte zhurma e madhe, njerzit e ndëgjuen zanin e monetës, por jo edhe zanin e gjinkallës.
Ky tregim shkon larg, diku n'Kinë apo Indi. Baheshin pregatitjet për dasëm, por i zoti shpisë ishte i vorfun. Megjithate kishte dëshirë mej grishë t'gjithë miqtë e mos me e harrue askend për at ditë t'madhe.
I lindi idea që çdo i grishun, të ndihmonte me dhuratën e tij për at gzim të madh.
Në fletëgrishje kishte sqarue edhe situatën e tij të randë tuj lutë që kur t'vijnë n'dasëm s'pakut të sjellin nga nji shishe venë.
Tek dera hymjes, vendosi nji fuçi në të cilën sejcili do ta derdhte shishën e vet të venës. Dhe kjo do t'ishte ajo ndihmesa për at mbaramje të madhe festive.
Salloni dasmës u mbush përplot.
Shërbyesit marrin at fuçi vene dhe e sjellin pranë mysafirëve dhe kur filluen mej mbushë gotat me at venën që ndodhei n'fuçi e mej thanë fjaltë e urimeve.
Kur çka me pa. N'sejcilën gotë kishte vetëm uji. Krejtsisht uji i tejdukshëm.
Gjaku u humbi dhe mbetën të shtangun prej habisë.
Si ishte e mundun që askush n'gotat e veta s'kishte asnji pikë venë.
T'gjithë i mbuloi turpi. Të gjithve u dukë e qartë se si kishin mendue krejtsisht njejtë. Se n'at fuqi të madhe nuk do t'dallohei nji shishe uji që do ta hidhte ai.
T'gjithë kishin pas dëshirë të festonin n'kurrizin e tjerve.
Sa e zezë asht zemra e sa e vorfun asht mendja e njeriut.
Vetëm për nji shishe venë, ia morën ftyrën vehtës dhe ia prishën dasmën t'zotit shpisë.